وجه تسمیه: ازکلمه یونانی سافیر به معنای آبی گرفته شده است. فرمول شیمیایی:AL2O3 …
رنگ: آبی – گاه زرد یا سبز-ارغوانی گاهی سیاه
سختی :9
ضریب شکست:1.76-1.77
وزن مخصوص:4-3.99
شفاف : مات، نيمه شفاف، شفاف
شکل بلورها: بی پیرامیدال – منشوری – ندرتا پهن و کوتاه
ژیزمان: تقریباََ کمیاب ; آبرفتهای سری لانکا ، در بیرمانی ، هند ، چین ، کامبوج ، استرالیا ، کنیا ، زامبیا ، تانزانیا ، آنگولا ، فنلاند و چک و اسلواکی
خواص شیمیایی: در اسیدها نامحلول است – ذوب نمی شود.
ناخالصی ها: از جنس روتیل سوزنی می باشد که سبب ایجادجلای ابریشم گونه می شود.برطبق عقیده بعضی جواهرشناسان اگر مقداراین ناخالصی ها زیاد باشد پدیده چشم گربه یا آستریزم در یاقوت کبود دیده می شود اما عده دیگری از جواهرشناسان براین عقیده نیستند وعلت این پدیده را وجود کانالهای باریک ومتقاطع در سه جهت کریستالوگرافی ذکر کرده اند.
کاربرد: سنگ قیمتی و تزئیناتی
محل پیدایش: سری لانکا
Ti – Fe – Cr -V – Ni – Mn با انکلزیون های Al=52.91% O=47.9% ترکیب شیمیایی:ترکيب شيميایي اين سنگ اکسيد آلومينيوم است که عامل رنگ آهن يا تيتانيوم است. رنگ اين سنگ داراي دامنه گسترده اي است و از سايه آبي بسيار کم رنگ تا تن بسيار آبي و سبز متغير است.
از نظر شرايط تشکيل اين کاني در نفلين سيانيت هاي پگماتيتي و نيز در شرايط دگرگوني همبري و هورنفلس ها تشکيل مي شوند.
بهترين منابع یاقوت کبود در استراليا , تايلند, سري لانکا , ميانمار (برمه) , ماداگاسکار و مونتانا واقع است.
تعداد زیادی ياقوت كبود با وزن بیش از از 100 قیراط تا به امروز در اين كشورها يافت شده است
تنها به كمك دستگاههاي خيلي پيشرفته مي‌توان ياقوتهاي طبيعي را از نوع مصنوعي امروزي آن تشخيص داد.
سايه‌هاي قهوه‌اي موجود در رنگ بعضي ياقوتهاي سرخ به علت وجود مقدار بسيار ناچيزي فلز آهن در تركيب شيميايي آن مي‌باشد.
یاقوتهای سرخ سیر ( که به خون کبوتری معروف است ) بیشترین ارزش را دارد.
یاقوت كبود یا سافیر (SAPPHIRE) سمبل واقعیت، وفاداری، عقل و تفكر است چنانكه گاه آن را «سنگ خردمندان» نیز می نامند.
در قرن نوزدهم جواهر شناسان متوجه شدند كه یاقوت كبود از خانواده كروندوم و عنصر رنگ در آن آهن و تیتانیوم است.
دو معدن مهم در تایلند كه شهرت جهانی دارند عبارت اند از معدن چانتابوری(CHANTABURI) و كان‌جان‌بوری؛ كه چانتابوری محل عمده معاملات سنگ یاقوت است.
اصولاًتایلنداز مشهورترین مراكز مهم تراش سنگ یاقوت و دیگر انواع سنگ های جواهر است. تایلند در حال حاضر یكی از كشورهای عمدهِ صادر كننده در این زمینه محسوب می شود.
به علاوه از قدیم معادن یاقوت كبود كشمیر در دنیا شهره بوده است، زیرا انواع سافیر استخراجی از این منطقه رنگ و جلای بسیار زیبا و مرغوبیت خاصی دارند.
سفیرهای درشت و مرغوب بسیار كمیابند و بعضی از انواع آن شهرت جهانی دارند.
یاقوتهای کبودمعروف:
– «ستاره هند» با وزن 536 قیراط در موزه علوم طبیعی نیویورك.
– «ستاره آسیا» به وزن 330 قیراط و «ستاره نیمه شب» به وزن 116 قیراط كه در آمریكا در موزه نگهداری می شوند.
– دو نگین یاقوت كبود به نام های «ادوارد» و «استوارت» در تاج پادشاهی انگلستان وجود دارد كه از یاقوتهای معروف هستند.
امروزه یاقوتهای كبود مصنوعی با خواص مشابه بلورهای طبیعی تولید شده است. از سوی دیگر، به تازگی با رواج طلای سفید، استفاده از یاقوت كبود در ساخت انواع زیورآلات – به‌خصوص گردن آویز – متداول شده است. به علاوه، ساخت انواع حلقه نامزدی با یاقوت كبود در اوایل قرن بیستم باب شده كه هنوز- مخصوصاً در اروپا – مورد علاقه خانم‌ها به ویژه دختر خانم‌هاست.
